Yörenin sağladığı kaynaklar, geleneğin yaşatılması ve kişisel potansiyelin geliştirilmesi, kadının sosyal ve ekonomik yaşamına artı değer kazandırmak hedefiyle geliştirlen, geniş yelpazeli bir programı bünyesinde barındıracak olan Bayburt Kadın İstihdam Evi yerel mimari değerlere saygı çerçevesinde, iklim ve coğrafi koşullar gözetilerek tasarlandı.

Çeşitli ilgi alanları, beceri ve yetenekleriyle Bayburtlu kadınların deneyimlerini paylaştıkları ve değerlendirdikleri Kadın Merkezi, katılımcı her birey için olduğu gibi aynı zamanda toplum için bir kaynak olarak hizmet verecek.

Tek bir çatı altında, güvenli, sağlıklı ve korunaklı bir mekanda, öğrenme fırsatları da yaratacak bu dinamik topluluk alanı, biraraya gelme merkezi olarak, dertleşmekten üretime farklı düzlemlerde alan açarak, kadınların var olma biçimini güçlendirecek ve yepyeni bir özkaynak yaratacak.

Her nesilden kadın bir arada daha güçlü ve daha verimli olabilecekleri imkanları kazanacak, bu ortak “ev”de bireyler kendilerine doğrudan fayda sağlayacak üretimler yapılabilecek, öğrenecek, öğretecek, gelişecek. Asıl önemlisi, sürekliliği olan bir altyapının ilk ve önemli adımı atılmış olacak.

BAKSİ Müzesinin öncülüğünde, Bayburt’ta sosyal yaşamın ve yerel değerlerin canladırılması amacını güden Kadın Evi bu zincirin bir halkası olarak yeni oluşumlar için de rehberlik edecek.

Mimari bağlamda bu gönüllü hikayenin izini süren “yapı” alçakgönüllü, işlevsel, uyumlu ve kapsayıcı olma kriterleri ile biçimlendi.

Yerel yapı kültürüne uygun ancak çağdaş yöntem ve imkanlarla tasarlanan çok işlevleli yapının alanları kullanıma göre biçimlendi ve konumlandırıldı.

Karı ve yağmuru bol olan bölgenin ihtiyacından kaynaklanan dik çatı uygulaması stilize edilerek avlulu binanın çevresinde farklı form ve yüksekliklerde etrafıyla bütünleşirken, monolitik ve korunaklı, güçlü bir teklik sunuyor. Bu form duygusal bağlamda da güven oluştururken, uyumlu görselliğiyle bulunduğu yerin bir parçası olmasını, dolayısıyla burada yaşayanlar için benimsenmesini ve sahip çıkılmasını kolaylaştırıyor. Doku, malzeme ve ölçeği ile fiziki çevresinin ve gün-delik yaşamın bir uzantısı olarak tüm kadınları bu yapılanmanın doğal bir parçası olmaya davet ediyor.

Kadın için ayrılan mekanın mahremiyet ihtiyacının tespit ettiği içe dönük olma hali, ortak sosyal alan olarak da çalışacak olan iç avlu ile dışmekan ve “açıklık” kazanılıyor. Bu mekan sohbet ve vakit geçirmek için olduğu kadar kumaş/iplik boyama, reçel vb kaynatma, örgü örme, sergileme gibi belirli işlevlerin gerçekleşebildiği bir üretim alanı olarak da programa dahil ediliyor.

Ortak üretimin asıl olduğu kurguda sürecin mekansallaşmasına hizmet edecek biçimde sokak seviyesinde yer alan birimler, öncelikle dışarıyla ilişki kurması planlanan sergileme ve satış, kafeterya ve mutfak, kütüphane ve çok amaçlı salon işlevlerine ayrılıyor.

Üretim bağlamında ise ehram, dikiş-nakış ve elişi için üç atölye aynı katta, her birim avluyu çevreleyecek ve erişecek biçimde yer alıyor. Hayatlı Türk Evi geleneğiyle, her bireyin ihtiyacı olan mekânı kullanması ya da bir araya gelebilmenin mekânsal anlayışı, bu yapının doğasına uygun olarak içselleşiyor.

İdari alanlar, toplantı odası, depo, sabit boya ve kilim dokuma atölyeleri ile iki konuk odası üst katta avluya bakar konumda yerleştiriliyor.

Kadınların bir arada üretecekleri ve bilgiyi bir sonraki nesle aktarmanın teşvik edildiği bu organi-zasyon, yerel kültürün ve özgün değerlerin yaşamasına ve çağdaş imkanlarla gelişmesine vesile olacağı umudunu taşıyor.

İşveren: Baksi Culture And Art Foundation
Architect: Tabanlıoğlu Architects

BAKSI-HÜSAME KÖKLÜ KADIN ISTIHDAM EVI

Partner: Baksi Culture And Art Foundation